Bark i obręcz barkowa to złożone struktury, które mogą ulec wielu różnego rodzaju urazom. Tomografia komputerowa barku pozwala zdiagnozować wszelkiego rodzaju nieprawidłowości występujące w obrębie stawu barkowego, dotyczące zarówno kości, jak i tkanek miękkich, mięśni, stawów, więzadeł czy żył. Co istotne, jest to badanie szybkie, bezbolesne i nieinwazyjne, umożliwiające precyzyjną diagnostykę i monitorowanie efektów terapeutycznych.

Bark i obręcz barkowa to skomplikowana struktura anatomiczna składająca się z dwóch kości – obojczyka i łopatki. Odpowiada ona za połączenie kończyny górnej z tułowiem. Obojczyk łączy się z łopatką poprzez staw obojczykowo-łopatkowy, a także z mostkiem, tworząc staw mostkowo-obojczykowy. Łopatka zaś tworzy staw ramienny z kością ramienia. Obręcz barkowa pełni zatem kluczową rolę w ruchomości i stabilności ramienia, a ze względu na swoją złożoną budowę i szeroki zakres ruchów, bark może być podatny na różnego rodzaju urazy – TK barku to badanie, które pozwala na ich precyzyjne trójwymiarowe zobrazowanie przy pomocy nowoczesnych tomografów komputerowych.

Wskazania do tomografii komputerowej barku

Tomografia komputerowa barku to radiologiczne badanie obrazowe, które dostarcza niezwykle szczegółowych wyników, co jest niezwykle pomocne w diagnozowaniu wszelkiego rodzaju urazów i schorzeń. TK barku i obręczy barkowej umożliwia dokładne ocenienie kości, stawów, mięśni, ścięgien i innych struktur miękkich w obrębie stawu barkowego. Jest szczególnie przydatna w wykrywaniu takich urazów jak pęknięcia, złamania, uszkodzenia ścięgien rotatorów, a także w ocenie stanów zapalnych i zwyrodnieniowych. Tomografia komputerowa barku może być również wykorzystywana do oceny postępów leczenia po urazach lub operacjach przeprowadzonych w tym rejonie.

TK barku znajduje zatem zastosowanie przy:

• diagnostyce urazów – wykrywanie złamań, pęknięć, urazów więzadeł, ścięgien i mięśni
• ocenie stanów zwyrodnieniowych – analiza stanów takich jak np. artroza
• analizie zmian patologicznych – wykrywanie guzów lub innych nieprawidłowości w obrębie barku
• diagnostyce pooperacyjnej – ocena efektów leczenia chirurgicznego
• wykrywaniu zmian zapalnych i ropni – analiza obszarów zapalnych w obrębie stawu barkowego
• ocenie wrodzonych anomalii – badanie wrodzonych defektów struktury barku
• kontroli stanu protezy – obluzowanie protezy niezapalne lub zapalne

TK barku – czy potrzebne skierowanie od lekarza?

Tomografia komputerowa barku wymaga skierowania od lekarza. Jest to bowiem badanie przy zastosowaniu promieniowania rentgenowskiego, dlatego nie może być przeprowadzane bez kontroli lekarskiej. Z tego też powodu nawet jeśli pacjent zamierza skorzystać z prywatnej placówki medycznej do wykonania TK barku, musi takie skierowanie posiadać.

Co prawda nowoczesne tomografy United Imaging Healthcare korzystają z minimalnych dawek promieniowania, ponieważ za sprawą innowacyjnych systemów detekcji i oprogramowania wykorzystującego algorytmy sztucznej inteligencji są w stanie uzyskać niezwykle dokładne obrazowanie przy niskich dawkach, co zwiększa bezpieczeństwo badania, nadal jednak mamy do czynienia z ekspozycją na promieniowanie.

Tomografia komputerowa barku – przebieg

W przypadku tomografii komputerowej barku w czasie badania występuje kilka możliwych pozycji. Pierwszą jest klasyczne leżenie na wznak. Kolejną jest odwiedzenie z rotacją zewnętrzną – ręka zostaje ugięta w łokciu z dłonią spoczywającą za głową. Kolejna pozycja to przywodzenie z rotacją wewnętrzną, gdy pacjent dłoniom jednej ręki dotyka drugiego barku. Możliwa jest również pozycja leżąca na brzuchu. W zależności od rodzaju diagnostyki badanie może obejmować kilka pozycji. Pacjent w trakcie TK barku zostaje w takiej sytuacji proszony o wykonanie konkretnej zmiany położenia swojej ręki.

Tomografia komputerowa barku z kontrastem

Badanie TK barku z kontrastem pozwala na jeszcze dokładniejszą diagnostykę barku zwłaszcza w zakresie oceny stanu struktur naczyń krwionośnych. W takim zastosowaniu tomografii mówi się o angiografii TK barku. Zazwyczaj jest ona zalecana przy podejrzeniu:

• anomalii naczyniowych, takich jak zmiany w strukturze naczyń krwionośnych czy tętniaki
• zatorów i zakrzepów, które mogą prowadzić do niedokrwienia tkanek
• guzów naczyniowych
• krwawień wewnętrznych

Przy czym maksymalnie na 7 dni przed wykonaniem TK barku z kontrastem konieczne jest zrobienie badań poziomu kreatyniny, w celu sprawdzenia kondycji nerek. Podanie kontrastu wiąże się również z dodatkowymi przygotowaniami przed badaniem. Przede wszystkim należy być na czczo. Poza tym podanie kontrastu wiąże się z ryzykiem wystąpienia reakcji alergicznej. Jeśli kiedyś już doszło do takiej sytuacji, należy poinformować o tym lekarza oraz personel. Przeciwwskazaniem do podania kontrastu jest również nadczynność tarczycy i ewidentne uczulenie na środek cieniujący.

W przypadku wcześniejszych reakcji alergicznych podaje się jednak specjalne środki, które minimalizują możliwość jej ponownego wystąpienia. Nie zmienia to faktu, że wykonanie tomografii komputerowej barku z kontrastem powinno być dokładnie przeanalizowane przez lekarza, a pacjenta musi być przygotowany do niego pod każdym względem.

*WAŻNE! Informacje zawarte w tym artykule mają charakter informacyjny i nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek powinien być oceniony indywidualnie przez lekarza. Skonsultuj się z nim przed podjęciem jakichkolwiek decyzji zdrowotnych.