Rezonans magnetyczny kręgosłupa to jedno z najbardziej zaawansowanych badań diagnostycznych w dziedzinie medycyny obrazowej, które pozwala na szczegółową ocenę struktur kręgosłupa, w tym kręgów, dysków międzykręgowych, rdzenia kręgowego oraz otaczających go tkanek miękkich. Wykorzystując silne pole magnetyczne oraz fale radiowe, MRI kręgosłupa dostarcza obrazów o wysokiej rozdzielczości, co jest kluczowe w diagnostyce wielu schorzeń.
Na czym polega rezonans magnetyczny kręgosłupa?
MR kręgosłupa polega na wzbudzeniu atomów wodoru w tkankach organizmu przy pomocy silnego pola magnetycznego. Protony wodoru emitują sygnały, które są następnie przetwarzane przez komputer na obrazy przekrojów badanego obszaru. Dzięki temu można uzyskać precyzyjne obrazy poszczególnych części kręgosłupa, od odcinka szyjnego, przez piersiowy, aż po lędźwiowy.
Jakie struktury obrazuje rezonans magnetyczny kręgosłupa
Jako badanie wielowymiarowe i wielopłaszczyznowe rezonans magnetyczny kręgosłupa pozwala na precyzyjne zobrazowanie różnych struktur i przestrzeni, takich jak:
- dysków międzykręgowych
- kręgów i ich kształtu,
- rdzenia kręgowego oraz otaczających go struktur, w tym układu nerwowego
- naczyń krwionośnych
- tkanek miękkich wokół kręgosłupa, w tym mięśni i więzadeł
Kiedy robi się rezonans magnetyczny kręgosłupa – wskazania do badania
Istnieje wiele wskazań i sytuacji, kiedy robi się rezonans magnetyczny kręgosłupa. Najczęstszymi wskazaniami do wykonania MR kręgosłupa jest głównie chroniczny ból pleców, objawy świadczące o ucisku na korzenie nerwowe, dyskopatie i urazy kręgosłupa, zaburzenia neurologiczne związane z kręgosłupem (np. drętwienia czy mrowienia kończyn), podejrzenie chorób zwyrodnieniowych lub nowotworowych oraz kontrola postępów choroby i skuteczności leczenia.
Co może wykazać rezonans magnetyczny kręgosłupa
Badanie MR kręgosłupa jest metodą diagnostyczną, która może wykryć wiele różnego rodzaju schorzeń i patologii w obrębie kręgosłupa. Są to najczęściej:
- Przepukliny i wypukliny dysków.
- Stany zapalne.
- Zmiany zwyrodnieniowe.
- Urazy kręgosłupa.
- Schorzenia rdzenia kręgowego i naczyń krwionośnych.
- Demielinizację charakterystyczną dla stwardnienia rozsianego.
- Wady wrodzone, np. rozszczepy.
Przebieg rezonansu magnetycznego kręgosłupa
Badanie MR kręgosłupa trwa zwykle od 15 do 60 minut. Pacjent leży na ruchomym stole, który jest wprowadzany do wnętrza aparatu MRI. W trakcie badania ważne jest, aby pacjent pozostał nieruchomy, żeby uzyskane obrazy były jak najbardziej czytelne. Rezonans magnetyczny kręgosłupa może być wykonany z kontrastem lub bez kontrastu – w zależności od celu badania. Wielu pacjentów zastanawia się czy do badania MR kręgosłupa trzeba się rozebrać. Jeśli założone ubrania nie mają metalowych elementów, to zazwyczaj nie ma takiej konieczności.
Rezonans magnetyczny kręgosłupa – rodzaje badań specjalistycznych
W zakresie rezonansu magnetycznego kręgosłupa dostępnych jest kilka specjalistycznych badań, które pozwalają na dokładną ocenę struktur kręgosłupa i otaczających go tkanek. Te zaawansowane techniki obrazowania są niezwykle przydatne w diagnozowaniu szerokiego spektrum schorzeń kręgosłupa, począwszy od zmian degeneracyjnych po urazy i choroby nowotworowe. Są to przede wszystkim:
- Dyfuzja MR (DWI) kręgosłupa – badanie, które wykorzystuje ruch molekularny wody do generowania obrazów i jest szczególnie przydatna w wykrywaniu wczesnych zmian w obrębie kręgosłupa, takich jak ogniska zapalne czy guzy, zanim staną się one widoczne na tradycyjnych obrazach MRI. DWI może pomóc w rozróżnieniu między zmianami łagodnymi a złośliwymi oraz w ocenie odpowiedzi na leczenie.
- MRI funkcjonalne (fMRI) kręgosłupa – chociaż MRI funkcjonalne (fMRI) jest częściej stosowane do badania mózgu, w pewnych okolicznościach może być używane do oceny aktywności neuronalnej w obrębie rdzenia kręgowego, zwłaszcza w badaniach dotyczących bólu i jego przewodzenia. fMRI kręgosłupa jest jednak techniką bardziej eksperymentalną i nie jest szeroko stosowana w rutynowej praktyce klinicznej.
- Spektroskopia MR kręgosłupa – badanie pozwalające na analizę składu chemicznego tkanki, co może być pomocne w różnicowaniu różnych typów tkanek i zmian patologicznych, w tym różnicowaniu między guzami a zmianami nieguzowymi. Podobnie jak fMRI kręgosłupa, spektroskopia MR jest głównie narzędziem badawczym.
- Traktografia MR kręgosłupa – metoda wykorzystująca obrazowanie tensora dyfuzji (DTI), pozwala na wizualizację i ocenę dróg włókien nerwowych w rdzeniu kręgowym. Jest szczególnie przydatna w diagnostyce i ocenie uszkodzeń rdzenia kręgowego, zarówno w wyniku urazów, jak i chorób neurodegeneracyjnych.
- Myleografia MR – jest specjalistycznym badaniem, które pozwala na szczegółową ocenę przestrzeni podpajęczynówkowej, kanału rdzeniowego i struktur rdzenia kręgowego oraz nerwów. Jest to szczególnie użyteczne w diagnostyce wąskiego kanału kręgowego, przepuklin dyskowych oraz innych przyczyn ucisku na rdzeń kręgowy i korzenie nerwowe.
Każde z tych badań oferuje unikalną perspektywę na struktury kręgosłupa i może być wybrane w zależności od specyficznych potrzeb diagnostycznych pacjenta. Przy czym nowoczesne skanery MR UIH pozwalają na przeprowadzenie najbardziej zaawansowanych badań z zakresu rezonansu magnetycznego kręgosłupa.
*WAŻNE! Informacje zawarte w tym artykule mają charakter informacyjny i nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek powinien być oceniony indywidualnie przez lekarza. Skonsultuj się z nim przed podjęciem jakichkolwiek decyzji zdrowotnych.