Tomografia naczyń wieńcowych w diagnostyce choroby wieńcowej i ocenie ryzyka zawału

Tomografia komputerowa naczyń wieńcowych (angiografia TK) jest zaawansowaną techniką obrazowania wykorzystywaną do oceny stanu naczyń wieńcowych, które dostarczają krew do mięśnia sercowego. Jest to nieinwazyjna metoda, która pozwala na precyzyjną ocenę obecności blaszek miażdżycowych, ich charakterystyki oraz stopnia zwężenia naczyń. TK jest szczególnie przydatna w diagnostyce choroby wieńcowej oraz w ocenie ryzyka zawału serca.

Do czego jest używana tomografia naczyń wieńcowych?

Tomografia komputerowa naczyń wieńcowych jest stosowana głównie w diagnostyce i monitorowaniu chorób serca, szczególnie choroby wieńcowej.

1. TK pozwala ocenić obecność blaszek miażdżycowych i stopień zwężenia tętnic wieńcowych, które mogą ograniczać dopływ krwi do serca. Jest szczególnie przydatna u pacjentów z objawami, takimi jak ból w klatce piersiowej, gdy istnieje podejrzenie choroby wieńcowej;
2. Dzięki zdolności do oceny rodzaju i stabilności blaszek miażdżycowych, TK pomaga określić ryzyko wystąpienia incydentu sercowo-naczyniowego. Niestabilne blaszki mogą pękać, co jest częstą przyczyną zawału serca;
3. Wyniki tomografii pomagają lekarzom podejmować decyzje dotyczące leczenia, w tym, czy potrzebna jest inwazyjna interwencja (np. angioplastyka lub operacja bypassów), czy też można zastosować leczenie farmakologiczne;
4. TK jest wykorzystywane do śledzenia progresji choroby wieńcowej i oceny skuteczności zastosowanego leczenia. Umożliwia obserwację zmian w stanie naczyń, takich jak powiększanie się blaszek lub ich stabilizacja;
5. TK pozwala obliczyć tzw. calcium score, czyli wskaźnik zawartości wapnia w tętnicach wieńcowych. Jest to marker miażdżycy i narzędzie pomocne w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego, szczególnie u osób bezobjawowych.

Wskazania do tomografii serca i naczyń wieńcowych

Głównym wskazaniem do wykonania badania jest diagnostyka lub wykluczenie miażdżycy tętnic wieńcowych. Tomografia komputerowa naczyń wieńcowych jest również stosowana u pacjentów przygotowywanych do wybranych zabiegów, takich jak wymiana zastawek serca, oraz u osób po operacji wszczepienia pomostów aortalno-wieńcowych w celu oceny ich prawidłowego funkcjonowania. Innymi wskazaniami do badania jest diagnostyka chorób tętnic i żył, a w szczególności występowania tętniaków, rozwarstwień naczyń, zatorowości płucnej, miażdżycy czy zakrzepicy żylnej.

Przeciwwskazania do przeprowadzenia badania TK serca i naczyń wieńcowych

TK serca nie należy wykonywać u kobiet w ciąży. Dodatkowe przeciwwskazania wynikają z konieczności podania środka kontrastowego. Ze względu na zawartość jodu, nie powinien być stosowany u osób uczulonych na ten pierwiastek. Kontrast może również pogorszyć funkcję nerek, dlatego pacjenci z niewydolnością nerek nie powinni być diagnozowani za pomocą TK. Inne przeciwwskazania do tomografii komputerowej serca obejmują:

• niewyrównaną nadczynność tarczycy,
• szpiczaka mnogiego,
• guz chromochłonny,
• niedokrwistość sierpowatokrwinkową.

Na czym polega tomografia naczyń wieńcowych?

Badanie wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie i technologię tomografii komputerowej, aby stworzyć szczegółowe, trójwymiarowe obrazy naczyń krwionośnych serca.

Przebieg badania

1. Pacjent zwykle leży na stole tomografu komputerowego. Przed badaniem można podać mu leki spowalniające akcję serca, co zapewnia wyraźniejsze obrazy. Czasami stosuje się także środki uspokajające, aby pacjent mógł się zrelaksować i leżeć nieruchomo.
2. Do żyły pacjenta (zwykle w ramieniu) podawany jest jodowy środek kontrastowy, który „podświetla” naczynia wieńcowe, umożliwiając lepszą ich widoczność na obrazach TK. Dzięki kontrastowi łatwiej rozróżnić naczynia i wykryć ewentualne zwężenia lub blokady.
3. Stół wsuwa się do wnętrza tomografu, który obraca się wokół pacjenta, wykonując wiele zdjęć w krótkim czasie. Aparat skanuje klatkę piersiową, tworząc precyzyjne obrazy tętnic wieńcowych w różnych przekrojach.
4. Komputer łączy zdjęcia, tworząc trójwymiarowy obraz naczyń wieńcowych, na którym widać wszelkie zmiany, takie jak blaszki miażdżycowe, zwężenia naczyń lub inne nieprawidłowości.

Co pokazuje tomografia naczyń wieńcowych?

Badanie pozwala ocenić:

• obecność i rozległość blaszek miażdżycowych,
• stopień zwężenia tętnic wieńcowych,
• rodzaj blaszek (twarde, zwapnione, miękkie),
• stan naczyń po zabiegach kardiologicznych, takich jak wszczepienie bypassów.

Jak długo trwa badanie tomografii naczyń wieńcowych?

Badanie tomografii naczyń wieńcowych (angio-TK tętnic wieńcowych) trwa zazwyczaj około 10-15 minut. Samo skanowanie jest dość szybkie, jednak całe przygotowanie, w tym podanie kontrastu i instruktaż pacjenta, może wydłużyć czas pobytu w pracowni do około 30-40 minut.

Jak przygotować się do badania tomografii naczyń wieńcowych?

Z uwagi na konieczność podania kontrastu, badanie należy przeprowadzić na czczo oraz pacjent powinien zjawić się ze skierowaniem od lekarza, który kwalifikował go do tomografii i wykluczył ewentualne przeciwwskazania. Kontrast jest aplikowany przez wenflon. W trakcie badania pacjent leży nieruchomo na stole, który porusza się wewnątrz tomografu; brak ruchu jest kluczowy, aby uniknąć zakłóceń na obrazach. Pacjent przez cały czas pozostaje w głosowym kontakcie z personelem, co pozwala na ewentualne przerwanie badania, jeśli zajdzie taka potrzeba. Na wyniki czeka się, w zależności od placówki, około tygodnia.

*WAŻNE! Informacje zawarte w tym artykule mają charakter informacyjny i nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek powinien być oceniony indywidualnie przez lekarza. Skonsultuj się z nim przed podjęciem jakichkolwiek decyzji zdrowotnych.