TK klatki piersiowej jest badaniem obrazowym realizowanym za pomocą nowoczesnych tomografów komputerowych umożliwiających dokładną wizualizację narządów, które są umiejscowione w śródpiersiu – w obszarze pomiędzy głową a jamą brzuszną. Tomografia komputerowa jamy klatki piersiowej pozwala na diagnozowanie różnego rodzaju schorzeń i urazów, służy również do monitorowania efektów leczenia.
Co wykrywa tomografia klatki piersiowej
Tomografia klatki piersiowej pozwala na dogłębną analizę narządów znajdujących się w klatce piersiowej oraz jej wewnętrznych struktur. Stosuje się ją przede wszystkim w diagnostyce chorób płuc, oskrzeli, tchawicy oraz serca. Za pomocą tomografii komputerowej klatki piersiowej można wykryć takie schorzenia jak:
- guzy płuc, zarówno łagodne, jak i złośliwe
- nacieki umiejscowione w osierdziu, sercu czy przełyku
- choroby naczyń krwionośnych, w tym tętniaki aorty
- choroby płuc, takie jak zapalenie płuc, rozedma płucna, zwłóknienie płuc, marskość płuc czy pylica
- zmiany po urazach klatki piersiowej, zrosty, uszkodzenia miąższu płucnego
- stany zapalne w płucach
- zapalenie osierdzia
- obecność płynów w jamie opłucnej
- zmiany w śródpiersiowych węzłach chłonnych
- choroby serca i dużych naczyń, w tym wady serca
- ocena stanu po operacjach klatki piersiowej
- wady rozwojowe tchawicy, płuc i oskrzeli
- powikłania po COVID-19
- choroby naczyniowe
Tomografia komputerowa klatki piersiowej pozwala na zdiagnozowanie schorzeń wraz z rozpoznaniem stopnia ich zaawansowania, a następnie na monitorowanie stanu pacjenta po wprowadzeniu terapii.
Wskazania do TK klatki piersiowej
Tomografia komputerowa klatki piersiowej wymaga skierowania od lekarza, ponieważ jest to badanie radiologiczne, czyli przy wykorzystaniu promieniowania rentgenowskiego. Co prawda nowoczesne urządzenia, takie jak skanery CT UIH pozwalają na znaczące zminimalizowanie dawek promieniowania przy zachowaniu wysokiej jakości obrazowania, jednak nadal przy tego typu badaniach należy zachować ostrożność.
Wskazaniami do wykonania tomografii komputerowej klatki piersiowej są:
- Diagnostyka chorób płuc i oskrzeli – na przykład zapalenie płuc, astma, pylica, guzy płuc.
- Ocena schorzeń serca i dużych naczyń – w tym wady serca, tętniaki aorty.
- Badanie zmian po urazach klatki piersiowej.
- Wykrywanie i monitorowanie zmian nowotworowych – włączając w to ocenę reakcji na leczenie.
- Diagnostyka chorób infekcyjnych i zapalnych.
- Ocena stanu po operacjach klatki piersiowej.
Tomografia komputerowa klatki piersiowej – przebieg badania
TK klatki piersiowej przebiega podobnie jak inne badania przeprowadzane za pomocą tomografów komputerowych. Samo badanie trwa od około 15 do 30 minut. W przypadku tomografii komputerowej klatki piersiowej z kontrastem najpierw zostaje podany środek cieniujący, który jest wpuszczany dożylnie za pośrednictwem wenflonu. Następnie pacjent musi położyć się na specjalnym stole, który zostanie wsunięty do tunelu urządzenia.
W momencie skanowania ciała pacjent musi zazwyczaj wstrzymać oddech, o czym będzie informować radiolog przez interkom – pacjent przez cały czas badania pozostaje w głosowym kontakcie z operatorami urządzenia, co pozwala na natychmiastową sygnalizację ewentualnych problemów np. z klaustrofobią czy możliwą reakcją alergiczną na środek kontrastowy.
Po badaniu TK klatki piersiowej z kontrastem zaleca się pozostanie przez kilkadziesiąt minut w obrębie placówki medycznej, na wypadek wystąpienia reakcji alergicznej. Wyniki TK klatki piersiowej są zazwyczaj dostępne po kilku dniach, ponieważ wymagają opisu, który musi zrobić radiolog.
Specjalistyczne warianty TK klatki piersiowej
Tomografia klatki piersiowej może być nieinwazyjną alternatywą dla takich badań jak np. koronarografia. TK klatki piersiowej w wysokiej rozdzielczości pozwala także na niezwykle dokładną diagnostykę chorób płuc. W tym zakresie wyróżnia się przede wszystkim dwa wyszczególnione badania TK, takie jak:
- TK perfuzji płuc – tomografia komputerowa obrazująca przebieg krwi przez płuca.
- Angio TK tętnic płucnych – badanie pozwalające na wykrycie zatorowości płucnej w tętnicy płucnej lub jej rozgałęzieniach.
Przy czym angiografia TK płuc wykonywana jest zawsze z kontrastem.
Przygotowanie do TK klatki piersiowej
W przypadku tomografii komputerowej klatki piersiowej bez kontrastu nie jest wymagane specjalne przygotowanie. Wystarczy założyć luźne ubranie pozbawione metalowych elementów, ponieważ mogą one zakłócić obraz. W przypadku tomografii komputerowej klatki piersiowej z kontrastem zaleca się pozostanie na czczo przez co najmniej 4 – 6 godzin przed badaniem. Wcześniej jednak należy wypić większą ilość niegazowanej wody.
Przyjęcie kontrastu może spowodować konieczność odstawienia niektórych leków, przykładowo stosowanej przy cukrzycy metforminy. Osoby, u których w przeszłości wystąpiła reakcja alergiczna na środek cieniujący, powinny przyjąć przed badaniem glikokortykosteroidy lub leki przeciwhistaminowe. Przy czym należy poinformować personel przed podaniem kontrastu o wcześniejszej reakcji alergicznej.
Należy również pamiętać o tym, że przeciwwskazaniem do TK klatki piersiowej jest ciąża, ponieważ promieniowanie RTG może być szkodliwe dla płodu.
*WAŻNE! Informacje zawarte w tym artykule mają charakter informacyjny i nie zastępują profesjonalnej porady medycznej. Każdy przypadek powinien być oceniony indywidualnie przez lekarza. Skonsultuj się z nim przed podjęciem jakichkolwiek decyzji zdrowotnych.